“แพ้อาหาร” ทำไมเสียชีวิต ? รู้เท่าทัน ป้องกันอันตราย
โรคภูมิแพ้อาหาร หลายคนอาจมองว่าไม่อันตราย แต่ความจริงแล้วหากผู้ป่วยมีอาการแพ้รุนแรง ส่งผลให้ผู้ป่วยอาการหนักถึงขั้นเสียชีวิตได้
ขณะเดียวกัน ปัจจุบันพบว่า ผู้ป่วยเด็กที่ “แพ้อาหาร” มีมากขึ้นหลายเท่าตัว ทั่วโลก ซึ่งอาจเกิดจาก “พฤติกรรม” ที่เปลี่ยนไป การแพ้อาหาร (Food Allergy) เป็นอาการผิดปกติของร่างกายที่แสดงออกมาหลังทานอาหารบางอย่างที่ร่างกายแพ้เข้าไป โดยสาเหตุของความผิดปกติเกี่ยวข้องกับระบบภูมิคุ้มกันของร่างกาย ผู้ป่วยอาจมีอาการหลายระบบร่วมกันทั่วร่างกาย อาจรุนแรงถึงขั้นช็อก หมดสติ ถึงแก่ชีวิตได้
แพ้อาหาร เกิดจากอะไร
ศาสตราจารย์เกียรติคุณ นายแพทย์ปกิต วิชยานนท์ หัวหน้าโครงการวิจัยและพัฒนาระหว่างสถาบันโรคภูมิแพ้และหอบหืดสมิติเวช โรงพยาบาลสมิติเวช ธนบุรี อธิบายว่า สาเหตุโรคภูมิแพ้อาหาร ในสมัยก่อนหลักๆ จะเกิดจาก “กรรมพันธุ์” พ่อแม่สู่ลูก คือ หากพ่อหรือแม่แพ้อาหารประเภทใดประเภทหนึ่ง ลูกก็จะได้รับ กรรมพันธุ์การแพ้อาหาร ชนิดนั้นมา 25% แต่ถ้าทั้งพ่อและแม่เป็นโรคแพ้อาหารทั้งคู่ ลูกก็จะได้รับกรรมพันธุ์การแพ้อาหารชนิดนั้นมา 75%
“ในปัจจุบันผู้ป่วยเด็กที่แพ้อาหารมีมากขึ้นหลายเท่าตัว ทั่วโลก ซึ่งอาจเกิดจาก “พฤติกรรม” ที่เปลี่ยนไปจากการใช้ชีวิตและการรับประทานอาหารที่สะอาด ซึ่งทำให้ร่างกายได้รับเชื้อโรคน้อยลง ส่งผลให้ภูมิคุ้มกันในร่างกายที่เคยต่อสู้กับเชื้อโรคหันไปต่อสู้กับสารอาหารที่เข้าสู่ร่างกายแทนถือเป็นการทำงานอย่างผิดปกติต่อระบบภูมิคุ้มกันภายในร่างกาย”
อาหารส่วนใหญ่ที่คนไทยแพ้
- นมวัว
- ไข่ไก่
- แป้งสาลี
- ถั่วเหลือง
- ถั่วลิสง
- อาหารทะเล
อาการแพ้อาหาร
การแพ้อาหาร จะทำปฏิกิริยาต่อร่างกาย 5 ระบบ ได้แก่
ระบบผิวหนัง
- มีอาการเป็นลมพิษเฉียบพลันหรือเรื้อรัง
- ผิวหนังอักเสบบวมรอบๆ ปากและตา
ระบบหายใจ
- มีอาการจมูกอักเสบ
- หลอดลมอักเสบบวมบริเวณกล่องเสียงและหลอดลม
- เป็นหืด
ระบบทางเดินอาหาร
- มีอาการคันปาก
- คันคอ
- คันลิ้น
- ปวดท้อง
- อาเจียน
- ลำไส้อักเสบเวลาถ่ายอาจมีเลือดปะปนออกมาด้วย
ระบบประสาท
- มีอาการทำให้ผู้ป่วยมึนงง
- ระบบหัวใจ
- มีอาการความดันโลหิตต่ำ
- อาจถึงขั้นเกิดอาการช็อกได้
แพ้อาหาร ส่งผลต่อชีวิตได้
“สำหรับโรคภูมิแพ้อาหารคนไทยบางส่วนอาจจะมองว่าไม่อันตราย ไม่ใช่โรคที่ร้ายแรง หากมีอาการแพ้อาหารอาจจะมีเพียงผื่นคันหรืออาการอื่นๆแค่เล็กน้อย ไม่ส่งผลต่อชีวิต แต่ความจริงแล้วหากผู้ป่วยมีการอาการแพ้มากกว่า 2 ระบบ หรือที่เรียกว่าอาการแพ้รุนแรง ซึ่งอาจส่งผลให้ผู้ป่วยอาการหนักถึงขั้นเสียชีวิตได้ ทั้งนี้ ทางทีมวิจัยจึงหวังว่าโครงการนี้จะเป็นตัวช่วยให้บุคลากรและผู้ปกครองตระหนักและรู้เท่าทันโรคภูมิแพ้อาหารที่เกิดในโรงเรียน เพื่อป้องกันอันตรายที่อาจส่งผลถึงชีวิต” ศ.เกียรติคุณ นพ.ปกิต กล่าว